Centrum Kultury Błaszki

Biblioteki

 

  • Biblioteka w Błaszkach

ul. Sulwińskiego 35, 98 - 235 Błaszki
e-mail: ck.blaszki@pbp.sieradz.pl
tel: 43 829 25 43

Biblioteka czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 – 15.30.

  • Biblioteka w Gruszczycach

Gruszczyce 21, 98-235 Błaszki
telefon: 43 829 26 94

Biblioteka czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 – 15.30.

 

Krótki zarys historyczny bibliotek

   Dzieje bibliotekarstwa w Błaszkach sięgają roku 1890 i powstania na terenie zaboru pruskiego Towarzystwa Czytelni Ludowych, które stworzyło pierwszą siec biblioteczną o charakterze publicznym. W 1913 roku sieć ta liczyła 1028 placówek. Były to małe biblioteki, liczące w swoich zbiorach średnio 100 woluminów. Mimo to, po raz pierwszy w historii Wielkopolski, stworzyły możliwość dostępu do książki.

   W marcu 1907 roku podczas zebrania koła Polskiej Macierzy Szkolnej w Blaszkach postanowiono utworzyć bibliotekę i czytelnię. Rok później powstała szkoła, w której mieściła się biblioteka licząca ok. 400 pozycji książkowych, a także czytelnia periodyków. Darczyńcami pierwszych tomów byli okoliczni mieszkańcy. Gdy w 1907 roku władza rosyjskie zamknęły Polską Macierz Szkolną, okazało się, że dalszy rozwój bibliotekarstwa w Błaszkach może być bardzo utrudniony. Podczas likwidacyjnego zebrania PMS w dniu 16 stycznia 1908 roku podjęto decyzję o przekazaniu całego sprzętu i księgozbioru Annie Arnold, która w celu zachowania zasobów bibliotecznych wyprosiła zezwolenie władz carskich na otwarcie prywatnej placówki. W każdą niedzielę biblioteka była czynna dla okolicznych mieszkańców. W czasie II wojny światowej biblioteki pozamykano, a zbiory uległy zniszczeniu .

   W rok po zakończeniu wojny, 17 kwietnia 1946 roku, ogłoszony został Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi, który uznawał biblioteki i ich zasoby za narodowe mienie kulturalne. Powoływał krajową sieć bibliotek powszechnych i ogólnie dostępnych. Dekret ten miał wielkie znaczenie historyczne, gdyż stworzył podstawy prawne i finansowe umożliwiające organizację polskiego bibliotekarstwa. Szybko w całym kraju zaczęły powstawać biblioteki publiczne .

   Miejska Biblioteka Publiczna w Błaszkach została utworzona w 1948 roku. Była to mała placówka licząca zaledwie ok. 500 woluminów. Skromny księgozbiór nie zaspokajał wszystkich potrzeb okolicznych mieszkańców, dlatego też z roku na rok zasoby biblioteki systematycznie rosły. Biblioteka otrzymała lokal przy ulicy Sieradzkiej 1, o powierzchni 70 m² i obsługiwała miasto liczące wówczas ok. 3 tys. mieszkańców. Udostępniała także zbiory czytelnikom z terenów przyległych wsi . W 1950 roku biblioteka została przeniesiona do budynku przy Urzędzie Gminy.

   Według ksiąg inwentarzowych na mocy Dekretu z 1946 roku powstała także biblioteka w Gruszczycach, będąca filią Miejskiej Biblioteki Publicznej w Blaszkach. Potwierdza to zachowany Wykaz książek nr 1 i 2 przydzielonych przez Ministerstwo Oświaty Gminnej Bibliotece Publicznej w Gruszczycach – pow. Sieradz w ramach zorganizowanej akcji rozbudowy krajowej sieci bibliotecznej z kredytów Planu Inwestycyjnego w roku 1948. natomiast pierwsze wpisy inwentarzowe pochodzą z 1949 roku. Filia w Kalinowej utworzona została w 1958 roku i przyjęła nazwę Gromadzkiej Biblioteki Publicznej. Biblioteki te borykały się z różnorodnymi problemami i trudnościami zarówno lokalowymi jak i organizacyjnymi. Mimo to, przetrwały do dzisiaj. W latach pięćdziesiątych powstały na terenie gminy: filie w Bukowinie, we Wojkowie, Gromadzka Biblioteka Publiczna na Borysławiach, oraz 21 punktów bibliotecznych. Żadna z tych placówek nie dysponowała odpowiednim lokalem. Mieściły się one w prywatnych budynkach oraz klubach świetlicowych, gdzie rzeczą oczywistą był brak odpowiedniego zaplecza socjalnego i sanitarnego dla pracowników oraz dostatecznego ogrzewania i oświetlenia. Placówki te zostały zlikwidowane, a ich zbiory przeniesione do biblioteki w Blaszkach i w Gruszczycach.

   13 stycznia 1987 roku w Miejskiej Bibliotece w Błaszkach wybuchł pożar. Z 27 tys. woluminów uratowano 14 tys. książek. Spłonęła literatura piękna, a zachował się księgozbiór podręczny. We wrześniu tego samego roku całość inwentarza bibliotecznego przeniesiono do zabytkowego budynku po „Łaźni Miejskiej”.

 

Działalność informacyjna i kulturalno-oświatowa

   Służenie społeczności lokalnej poprzez jak najszersze udostępnianie zbiorów, upowszechnianie wiedzy i dorobku kultury za pośrednictwem zasobów tradycyjnych oraz elektronicznych – to główne zadania bibliotek Centrum Kultury w Błaszkach. Pełnienie roli centrum informacji stało się podstawowym celem ich działalności. Pracownicy systematycznie doskonalą i rozwijają zakres usług informacyjnych. Prestiż biblioteki coraz bardziej zależy od zapewnienia czytelnikom dostępu do stałego i bieżąco aktualizowanego przepływu informacji on-line.

   Biblioteki prowadzą działalność informacyjną głównie w oparciu o posiadane zbiory podręczne, katalogi oraz internetowe bazy danych. Wielkość księgozbioru podręcznego wynosi łącznie 2 346 woluminów i jest on systematycznie uaktualniany i uzupełniany. W roku 2014 odnotowano 4 882 udzielonych informacji. Dane dotyczące tematyki rejestrowane są w zeszytach kwerend.

   Najwięcej udzielono informacji rzeczowych, co stanowi 94% ogółu. Nie odnotowano żadnych informacji bibliograficznych. Biblioteki Centrum Kultury w Błaszkach od kilku lat utrzymują wysoki poziom działalności informacyjnej. Tendencja spadkowa utrzymuje się od 2009 roku, ale mimo to wciąż zajmują czołowe miejsce w powiecie sieradzkim pod względem ilości udzielonych informacji. Warsztat informacyjny bibliotek stanowią katalogi biblioteczne, w filiach – kartkowe, w bibliotece w Błaszkach – komputerowe bazy danych.

   Wśród ciekawszych i trudniejszych kwerend odnotowanych w 2014 roku wymienić można:

  1. style funkcjonalne języka i rodzaje stylizacji językowej,
  2. terytorialne zróżnicowanie języka,
  3. język i styl literatury współczesnej,
  4. społeczeństwo polskie i jego problemy,
  5. kino II wojny światowej,
  6. pozytywistyczna powieść historyczna,
  7. agresja i przemoc wśród dzieci i młodzieży,
  8. edukacja międzykulturowa, wybór na lata 1990-2003,
  9. konflikt palestyńsko-izraelski,
  10. podstawy edukacji wczesnoszkolnej,
  11. modele rodziny dawniej i dziś,
  12. obrzędy i tradycje na dawnej wsi,
  13. przemoc w szkole i rodzinie.

   W bibliotece w Błaszkach zorganizowane są stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu, z których mogą korzystać użytkownicy. Oferta ta wymusza na czytelnikach umiejętności korzystania z baz danych i programów komputerowych oraz obsługi urządzeń biurowych.

   W bibliotece w Blaszkach uruchomiono Punkt Informacji Europejskiej oraz Punkt Informacji Turystycznej. Działają one w oparciu o zasoby informacyjne zarówno gromadzone samodzielnie, jak i dostępne w internetowych bazach danych.

   Wychodząc naprzeciw potrzebom użytkowników biblioteki realizują różnorodne formy upowszechniania książki i czytelnictwa. Przez cały okres działalności oferują bogaty wachlarz inicjatyw kulturalnych, edukacyjnych i promocyjnych. Biblioteki organizują prelekcje, wykłady, odczyty, pogadanki z ciekawymi ludźmi i regionalistami. Włączają się do ogólnopolskich akcji np. „Cała Polska czyta dzieciom”, czy „Tydzień Bibliotek”. Stałą formą działalności placówek są wystawy tematyczne, wystawki i gazetki z okazji rocznic literackich, wystawy malarskie, prac plastycznych dzieci i młodzieży, konkursy recytatorskie, quizy wiedzy o książce i bibliotekach. Prowadzą zajęcia podczas ferii zimowych i wakacji szkolnych. W miarę swoich możliwości przygotowują także promocje książek, wieczory bajek i głośne czytanie. Organizowane są spotkania, podczas których czytelnicy dyskutują i wymieniają się swoimi spostrzeżeniami i refleksjami na temat przeczytanych lektur.

   W osiągnięciu sprawności korzystania ze zbiorów i usług biblioteki pomagają szkolenia – lekcje biblioteczne przeprowadzane dla szkół podstawowych i gimnazjalnych. Podczas tych spotkań pracownicy odpowiadają na wszelkie pytania i wyjaśniają, w jaki sposób korzystać z księgozbiorów i katalogów bibliotecznych. W ten sposób wiedza o książce i bibliotece staje się powszechniejsza. Czytelnicy zdobywają doświadczenie i umiejętności niezbędne w dalszych etapach kształcenia. Uczą się efektywnego korzystania z dorobku literatury i kultury polskiej oraz światowej. Wycieczki te wyrabiają u uczniów nawyk korzystania z bibliotek różnych typów i warsztatów informacyjnych.

   Biblioteki Centrum Kultury w Błaszkach czynnie współpracują ze wszystkimi szkołami i przedszkolami z terenu Gminy i Miasta Blaszki oraz instytucjami takimi jak: Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Związek Nauczycielstwa Polskiego Zarząd Oddziału w Błaszkach, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków Koło Gminno-Miejskie w Błaszkach.

   Z okazji obchodów „Tygodnia Bibliotek” organizowane są corocznie cykle spotkań dla dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. W ich trakcie organizowane są liczne pogadanki, zabawy edukacyjne, konkursy i głośne czytania. Dzieci z przyjemnością w nich uczestniczą, czego dowodem może być duże zainteresowanie ze strony placówek oświatowych tego typu imprezami. Tradycją stały się cykliczne spotkania dla członków Stowarzyszenia Diabetyków w zakresie profilaktyki, powikłań cukrzycowych oraz samokontroli w chorobie cukrzycowej. Odbywają się także prelekcje i wykłady lekarzy na temat roli stosowanych diet w leczeniu chorób cywilizacyjnych. Biblioteki zacieśniają współpracę z placówkami kulturalno-oświatowymi i bibliotekami innych sieci w zakresie przysposobienia czytelniczego oraz edukacji kulturalnej dzieci i młodzieży. Służą pomocą nauczycielom i wychowawcom w ich pracy dydaktycznej poprzez wybór właściwej literatury oraz opracowanie wykazu nowości wydawniczych. Prowadzą pomoc warsztatową bibliotekarzom szkolnym m.in. w zakresie ewidencji i opracowania zbiorów. Systematyczna praca w tym zakresie pozwala na dostosowanie zbiorów bibliotek szkolnych i publicznych do potrzeb czytelników.

   Biblioteki aktywnie angażują się w pomoc w przygotowaniu imprez okolicznościowych organizowanych przez Centrum Kultury w Blaszkach takich jak: festyny rekreacyjne, festiwale piosenki, gminne zawody sportowe, imprezy finałowe Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, jasełka bożonarodzeniowe. Szerzą także informacje o konkursach odbywających się na terenie powiatu oraz zachęcają mieszkańców gminy do wzięcia w nich udziału.

   Bibliotekarze uczestniczą w szkoleniach i wyjazdach seminaryjnych organizowanych przez Powiatową Bibliotekę Publiczną im. Władysława Broniewskiego w Sieradzu.

   Biblioteki dotychczasowa działalnością przyczyniają się do rozwoju gminy, kultury społeczności lokalnej i stanowią ważne ogniwo w kultywowaniu historii i tradycji regionu oraz współczesności. Dzięki temu są doceniane i dobrze postrzegane w środowisku.

Zbiory biblioteczne - gromadzenie

 

Księgozbiór sieci bibliotek Gmin i miasta Błaszki – wg stanu na 31.12.2011 roku wynosi 43 276 woluminów. Ma on charakter uniwersalny i tworzą go wydawnictwa polskie. Obejmuje wszystkie dziedziny wiedzy. Księgozbiór uzupełniany jest dzięki zakupom własnym, zakupom ze środków ministerialnych oraz darom instytucji oraz czytelników. Bibliotekarze dostosowują zakup książek do potrzeb użytkowników. Poszukują także jak najtańszych ofert cenowych pozycji dostępnych na rynku wydawniczym. W związku ze wzrostem cen książek i wartości podatku VAT o 5%, średnia cena zakupionej książki w 2014 roku wynosiła 28 zł.

   Zakup realizowany jest w oparciu o ustawę o zamówieniach publicznych, a środki na jego uzupełnianie pochodzą z budżetu Centrum Kultury w Błaszkach.

   Biblioteki gromadzą księgozbiór dla wszystkich grup czytelników ze wszystkich dziedzin wiedzy, w stopniu zapewniającym im dostęp do szerokiego zakresu tematycznego.

   Struktura księgozbioru bibliotecznego przedstawia się następująco (wg stanu na 31.12.2014 r.):

  1. Literatura piękna dla dzieci i młodzieży – 11 912 pozycji
  2. Literatura piękna dla dorosłych – 19 324 pozycji
  3. Literatura innych działów – 14 077 pozycji
  4. Książek ogółem – 45 313 pozycji

   Determinantami gromadzenia zbiorów w błaszkowskich bibliotekach są:

  1. liczba zarejestrowanych czytelników,
  2. liczba wypożyczeń,
  3. usytuowanie placówek – bliskość szkół i instytucji,
  4. rodzaj prowadzonej działalności kulturalno-oświatowej,
  5. zgłoszenie prze czytelnika zapotrzebowania na konkretne pozycje,
  6. możliwości budżetowe bibliotek.

   Wskaźnik zakupów książek na 100 mieszkańców gminy za 2014 rok wyniósł 4,5.

   Biblioteki Centrum Kultury w Błaszkach posiadają mały zasób zbiorów specjalnych. Według stanu na 31.12. 2014 r. odnotowano tylko 26 takich pozycji. Ze względu na pojawienie się na rynku coraz to nowszych nośników i większego zainteresowania nowymi mediami ze strony użytkowników, planowane jest poszerzenie i uzupełnienie elektronicznych źródeł informacji.

   Od wielu lat biblioteka w Błaszkach gromadzi materiały regionalne – piśmiennictwo przedmiotowo traktujące o regionie, dokumenty życia społecznego, artykuły z prasy codziennej lokalnej i regionalnej oraz ogólnokrajowej dotyczącej Gminy i Miasta Błaszki. Rozpoczęto również starania zmierzające do pozyskania starych dokumentów związanych z gminą od osób fizycznych. Są to przede wszystkim dokumenty niepublikowane, stare fotografie, kopie ilustracji, czy pocztówki.

   Wskaźnik całego księgozbioru dostępnego dla czytelników gminy liczącej 14 915 mieszkańców w roku 2014 wyniósł 304 wol. na 100 mieszkańców.

   Biblioteki gromadzą księgozbiór poprzez bezpośredni zakup w hurtowniach, a zakupu dokonuje się w miarę posiadanych środków systematycznie w ciągu roku. Przyjmują także dary książkowe z wydawnictw, fundacji i czytelników. Otrzymują bezpłatnie kolejne numery „Kuriera Błaszkowskiego” – czasopisma mieszkańców Gminy i Miasta Błaszki oraz regionalną prasę codzienną.